Olga Helena Karolina Boznańska to polska malarka, przedstawicielka nurtu modernistycznego. Zasłynęła głównie jako portrecistka, malowała także wnętrza pomieszczeń , swojej pracowni, widoki z jej okna.
Artystkę od najmłodszych lat uczyła rysunku jej matka, która miała zamiłowanie do sztuki. Dalszą nauką Olgi było kształcenie się u Antoniego Adama Piotrowskiego i Kazimierza Pochwalskiego, a następnie na kursach malarstwa. Od 1886 r kontynuowała naukę w Monachium. Jako kobieta nie miała praw studiować na Akademii Sztuk Pięknych, dlatego kształciła się w prywatnych szkołach Karla Kircheldorfa i Wilhelma Durra.
10 lat po przybyciu do Monachium zrezygnowała z nauczycieli, wynajęła własną pracownię i zaczęła wystawiać swoje prace w Monachium, Berlinie, Warszawie, Wiedniu. 2 lata później odniosła pierwsze sukcesy, wynikiem których były medale i wyróżnienia za jej twórczość. Boznańska była w długoletnim narzeczeństwie z malarzem Józefem Czajkowskim, jednak związek ten się rozpadł.
Po raz ostatni odwiedziła Polskę – rodzinny Kraków w 1932 r. W 1938 r na weneckim Biennale sprzedała 5 obrazów, w tym “Portret pani Dygatowej”, który kupił włoski król. To były ostatnie sukcesy Boznańskiej. 2 lata później zmarła w Paryżu.
Artystka znana jest głównie ze sztuki portretowania, malowała również autoportrety i wnętrza swojej pracowni, w której tworzyła. W portretach skupiała się na oddaniu stanu psychicznego postaci, nastroju chwili. W dojrzałym okresie twórczości Boznańskiej charakterystyczne jest przedstawienie tła portretu i stroju malowanej postaci jako zarys jej duchowości, a sama postać zobrazowana jest jako eteryczna a jednocześnie wyrazista psychologicznie.
W bogatej galerii portretów autorstwa malarki, obejmującej zarówno dorosłych jak i dzieci, osoby pozujące często ukazane są jako zamyślone, w odosobnieniu, oddalone duchowo od rzeczywistości, ale są też portrety, gdzie model upozowany został reprezentacyjnie. Wąska kolorystyka brązów i szarości stosowana przez Boznańską nadaje jej obrazom atmosferę melancholii i skupienia, z malowanych wnętrz pomieszczeń bije tajemniczość. Jej dzieła wydają się zasnute mgłą.
Wg badaczy sztuki do takich wrażeń w odbiorze twórczości malarki przyczynił się fakt, iż z biegiem czasu, nie malowała na płótnie lecz na tekturze, co dawało matowy efekt obrazów. Wyszukana harmonia tonów kolorystyki, dopasowana umiejętnie do naturalnego koloru tekturowego podłoża sprawiła, że malarstwo Boznańskiej określone zostało jako oddające “ciche trwanie przedmiotów”, “utajone życie kwiatów” – obrazy “Anemony”, “Martwa natura z wazą”.
“Dziewczyna z chryzantemami”, “Portret Kazimierza Wizego”, “Autoportret z japońską parasolką”, “Portret pani w białym kapeluszu” to niektóre z licznych dzieł Olgi Boznańskiej. Jej obrazy oglądać można w Muzeum Narodowym w Krakowie, we Wrocławiu , w Warszawie, w Muzeum Śląskim w Katowicach, w Musee d’Orsay w Paryżu.
Materiały CKiS w Sępólnie Krajeńskim
Tekst : Katarzyna Falkowska
